Aan de Costa Blanca vervolg ik mijn mini sabbatical. Het proces gaat verder. En dus blijf ik lopen. Vele prachtige tochten in de bergen. Ik schreef er eerder over: hoe hoogte me beangstigde, hoe ik de weg regelmatig kwijtraakte. Dat is veranderd.

2022 is het jaar van fysieke actie. Ik loop veel hard. Het brengt me dat je steeds alleen een stap extra hoeft te zetten om verder te komen. Ik zwem en laat me meevoeren door de stroom. Ik loop naar Santiago de Compostela en verbaas me dat ik zo sterk ben en fit. En nu dan opnieuw de bergen. De route uitzoeken, het beginpunt vinden, tot hoogte klimmen en soms klauteren over de rotsen, elke stap geconcentreerd, een misstap kan nare gevolgen hebben. Soms pas tegen het donker terug zijn bij het startpunt. Over onverlichte steile en bochtige weggetjes lange stukken terugrijden.

Van jongs af aan was ik er goed in op te gaan in wat ik deed. Meebewegen, me inleven in anderen, vanuit de wereld buiten mij de richting aangereikt krijgen. Ik zei ja tegen het leven en ontdekte regelmatig dat ik ergens was uitgekomen waar ik helemaal niet wilde zijn. De situatie, de ander belangrijker vindend, schipperen, mezelf kwijtgeraakt. Hoe was ik hier nu in verzeild geraakt?

Het lichaam bestaat uit organen, weke delen en veel vocht. En we hebben niet voor niets botten en een ruggengraat, die houden het lichaam bij elkaar. Het woordje ‘ja’ is om binnen te laten komen wat goed is, om ons te verplaatsen in de ander, empathie en mededogen te kunnen ervaren. Het woordje ‘nee’ is net zo betekenisvol. Om niet te laten binnenkomen wat niet goed is voor ons, dat wat heilig is te beschermen, om heel te blijven. Dit laatste was moeilijk voor me.

Go with the flow kreeg voor mij gaandeweg een andere betekenis, werd een andere ervaring. Ik leerde me op een dieper niveau over te geven en toe te wijden aan het leven, minder controle te hoeven uitoefenen. De dingen meer kunnen laten zijn zoals ze zijn. Waar laten zijn wat waar is. Niet proberen gevoelens, gedachten, fysieke gewaarwordingen te onderdrukken, een tegenactie inzetten of de situatie veranderen. Ik ontdekte dat in diezelfde overgave iets anders van belang is: stevigheid, aanwezigheid, ruggengraat, blijven staan.

De beide kanten worden uitgedrukt in het principe van Wu Wei, afkomstig uit het Taoisme. De letterlijke betekenis is: niet handelen tegen de aard der dingen in. Wu Wei wordt geassocieerd met water, met de wijze waarop water zich gedraagt. Water vloeit en biedt geen enkele weerstand en is toch in staat rotsen uit te slijten. Het lijkt alsof water niets doet en toch doet het iets. De diepere betekenis houdt in je niet verzetten tegen de stroom, maar kiezen uit de vele richtingen waarheen de stroom vloeit en de gevolgen daarvan accepteren.

Wu Wei is niet een filosofie van niets doen, maar van deelnemen aan het leven zelf, aan de natuur in al zijn kleur en geur. Het uiteindelijke doel van Wu Wei is doelloosheid: het laten ontstaan van een evenwichtige situatie, om zo zacht en onmerkbaar in harmonie te geraken met jezelf, met anderen en de omgeving. Innerlijk weten wanneer wel en wanneer juist niet in beweging te komen. Want de beweging die ertoe doet, ontstaat vanuit doorleefde innerlijke stilte en rust binnen jezelf.

Om daar te zijn is het bewonen van het lichaam vereist, het voelen, het ervaren van zachtheid en het bij elkaar gehouden worden door stevigheid. Met beide benen op de grond, stevig geaard, vanuit dat fundament, met het vermogen om nee te zeggen voluit ja zeggen tegen wat het leven brengt, go with the flow.